Σάββατο 6 Νοεμβρίου 2010
Παρασκευή 22 Οκτωβρίου 2010
"Πάνω στο ζήτημα του μηδενός" του Πέτρου Γκολίτση
Σύμφωνα με τον Αλφρεντ Νορθ Γουάιτχεντ "το ζήτημα με το μηδέν είναι ότι αποδεικνύεται άχρηστο στην καθημερινή ζωή. Κανείς δεν βγαίνει στην αγορά ν' αγοράσει μηδέν ψάρια [...], η χρήση του έγινε αναγκαία από τις αφηρημένες έννοιες της σκέψης" και όμως εγώ βγαίνω στην αγορά εργασίας, δουλεύω μέρες ολόκληρες και γυρνώ στο σπίτι μου με μηδέν ευρώ. Υποθέτω λοιπόν πως η χρήση του μηδενός έγινε αναγκαία από τις συγκεκριμένες τάσεις των ανθρώπων και των αγορών.
Τρίτη 12 Οκτωβρίου 2010
Τετάρτη 8 Σεπτεμβρίου 2010
"Αθλητικές αποδόσεις και οικονομία" του Πέτρου Γκολίτση
Σύμφωνα με τον Καντ –φιλόσοφος ξερός σαν παξιμάδι- κάθε άνθρωπος πρέπει να πραγματώνει τις δυνατότητες του, συνεπώς και κάθε αθλητής (η σκέψη αυτή πρωτοδιατυπώνεται από τον ποιητή Πίνδαρο). Η συλλογική ευθύνη μας έγκειται στο να καθοριστεί ένα βιώσιμο λειτουργικό πλαίσιο ώστε να καθίσταται αυτό κάθε φορά –για κάθε νέο πλάσμα- δυνατό.
Σκεφτείτε τον Michael Jordan. Σίγουρα πραγμάτωσε τις δυνατότητες του αγωνιζόμενος στους Chicago Bulls. Κανείς δεν περίμενε από αυτόν κάτι παραπάνω ή κάτι λιγότερο. Αν βέβαια είχε γεννηθεί κάπου αλλού κι όχι στην Αμερική του N.B.A., τότε το πλαίσιο που θα χρειαζόταν για να αναπτυχθεί προφανώς δεν θα υπήρχε και πιθανώς απλά να ψυχανεμιζόταν ότι ίσως του ταίριαζε το συγκεκριμένο άθλημα.
Όταν ο Jordan παρατούσε το basket και στρεφόταν στο baseball η απογοήτευση ήταν διάχυτη στους ενασχολούμενους με τον αθλητισμό και όχι μόνο. Ποια είναι η αιτία αυτής της απογοήτευσης ; Μα φυσικά οι δυνατότητες του συγκεκριμένου ανθρώπου που ξαφνικά αποφασίζει να χαραμιστεί. Ασχολήθηκε μ’ ένα άθλημα στο οποίο σίγουρα δεν θα γινόταν να είναι το ίδιο αποδοτικός. Κοινώς, ξαφνικά ο συγκεκριμένος οργανισμός αποφασίζει να υπο-λειτουργήσει, δηλαδή η παραγωγή του να είναι κάτω από τις παραγωγικές του δυνατότητες. Η επιστροφή του στο άθλημα που ανέδειξε όσο κανείς άλλος, δεν ήταν η καλύτερη δυνατή. Κουρασμένος αγωνίστηκε να περισώσει ότι θυμόμασταν απ’ αυτόν, αναδεικνύοντας βέβαια τους Washington Wizards και τραβώντας την προσοχή πάνω τους. Η αξιοπρέπεια του διατηρήθηκε και το παιχνίδι του παρέμεινε όμορφο αλλά αυτός δεν ήταν ο Jordan που ξέραμε.
Ο Reggie Lewis, αθλητής των Boston Celtics - της ομάδας μου- στα 28 του λιποθυμάει στο γήπεδο, στη διάρκεια των playoff του 1993, και διαπιστώνεται πως πάσχει από καρδιομυοπάθεια. Οι γιατροί του συνιστούν ξεκούραση και οπωσδήποτε όχι άθληση. Ένα απόγευμα εκείνο το καλοκαίρι παίζει αυθόρμητα μπάσκετ στη γειτονιά του και η καρδιά του τον προδίδει. Υπερέβει τις δυνατότητες του οργανισμού του. Αφήνει πίσω του δύο παιδιά και ένα όνομα που σβήνει.
Στην περίπτωση του Jordan, λοιπόν, έχουμε έναν άνθρωπο που επί χρόνια βελτιώνει την απόδοση του και στο τέλος της καριέρας του επιλέγει ή αναγκάζεται να υπο-λειτουργήσει. O Lewis αντίθετα, μετά απο χρόνια διαδοχικής βελτίωσης ξαφνικά καταρρέει, γιατί αποφασίζει να "υπερ-λειτουργήσει" κι όχι να σταματήσει ή να ρυθμίσει την συμπεριφορά του ανάλογα με τις «νέες» του δυνατότητες (αλλαγή παραδείγματος).
Το ίδιο συμβαίνει και με την οικονομία. Άλλοτε υπο-αποδίδει και άλλοτε υπερ-αποδίδει. Το ζητούμενο είναι να λειτουργεί σύμφωνα με τις δυνατότητες της και αυτός είναι ο στόχος της οικονομικής πολιτικής. Η συνολική παραγωγή εν τέλει εξαρτάται από τις παραγωγικές μας δυνατότητες οι οποίες είναι πεπερασμένες και πολύ αργά βελτιούμενες. Οι επιθυμίες μας τείνουν να γίνουν άπειρες και πιο πολύπλοκες καθώς φερόμαστε σαν να είμαστε αθάνατοι.
Βραχυχρόνια χάνουμε κάποιες φορές τον ρεαλιστικό μας στόχο (να αυξηθεί η παραγωγή χωρίς να αυξηθεί ο πληθωρισμός), αλλά το θέμα δεν είναι εκεί, την επόμενη φορά θα τον πετύχουμε, αλλά να κοιτάξουμε τον καθρέφτη και να καταλάβουμε επιτέλους ότι δεν γίνεται όλα τα παιδιά να γίνουν Jordan και να ζουν όπως θα ζούσε ο κάθε Jordan σε βάρος ίσως των αγέννητων και των μικρών παιδιών.
Πρέπει να ρυθμίσουμε τις συμπεριφορές μας και τις επιλογές μας σύμφωνα με τις δυνατότητες μας και να καταλάβουμε ότι εμείς απαρτίζουμε τον κόσμο που μας περιτριγυρίζει. Όποτε παίρνουμε μια απόφαση για οτιδήποτε, θυσιάζουμε πάντα τις εναλλακτικές επιλογές μας. Και εφόσον πάρουμε ένα δρόμο η επιστροφή, μετά από ένα σημείο, δεν είναι πια επιλογή. Η κόρη μου στην παρούσα φάση, ενδεικτικά, επιθυμώ να γίνει χορεύτρια μπαλέτου ή μουσικός. Δεν θα την πιέσω προς τα πουθενά, θα τις δώσω τα κριτήρια να αποφασίσει μόνη της εντός του πλαισίου που θα συνδιαμορφώσουμε.
Αν βελτιωθούμε εμείς (βελτίωση στην οικονομία σημαίνει ενίοτε και μείωση), δηλαδή η κοινωνική μας υποδομή (εκπαίδευση, νοσοκομεία,...), η χρηματοοικονομική υποδομή (τράπεζες, ασφάλειες, συνταξιοδοτικά,...) και η οικονομική υποδομή (γέφυρες, λιμάνια, δρόμοι, πολεοδομία...) τότε ο επόμενος Beethoven που θα γεννηθεί στην Ελλάδα ίσως να παίξει επιτέλους πιάνο κι οι αθλητές του βόλεϊ να χορέψουν διαδοχικά στον αέρα.
(Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε στις 16-12-2008 στην αθλητική εφημερίδα "Volleytime" στα πλαίσια της στήλης "Απ' άλλη οπτική γωνία" που διατηρούσα την περίοδο 2008-2009)
Πέμπτη 26 Αυγούστου 2010
Σταύρος Μαυρουδέας, "Περί οικονομικής κρίσης"
http://sxoliastesxwrissynora.wordpress.com/2010/08/24/%cf%83%cf%85%ce%bd%ce%ad%ce%bd%cf%84%ce%b5%cf%85%ce%be%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b1%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b8%ce%b7%ce%b3%ce%b7%cf%84%ce%ae-%cf%80%ce%bf%ce%bb%ce%b9%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%82/
Τετάρτη 25 Αυγούστου 2010
David Harvey, "Crises of Capitalism?"
In this RSA Animate, renowned academic David Harvey asks if it is time to look beyond capitalism towards a new social order that would allow us to live within a system that really could be responsible, just, and humane?This is based on a lecture at the RSA (www.theRSA.org).
Κυριακή 13 Ιουνίου 2010
O οικονομολόγος καθηγητής Μιχάλης Χατζηπροκοπίου (1937-2010)
Με καθυστέρηση, μαθαίνω σήμερα τον θάνατο του Μ. Χατζηπροκοπίου. Το πρώτο που μου ήρθε στο μυαλό είναι το πάει ο "θείος". Μια ομάδα φοιτητών του τον αποκαλούσαμε με αγάπη με αυτό το παρατσούκλι. Έπειτα σκέφτηκα το γραφείο του. Να κάθεται και να συζητάμε, πάντοτε ανοιχτός μα και κλειστός συνάμα σε μια έντονη παράλληλη εσωτερική ζωή, που κυριαρχούσε η θλίψη και μια επίγνωση βαθιά της ματαιότητας της κάθε πράξης. Με γοήτευαν επίσης οι φωτογραφίες που είχε στο γραφείο του, ο σεβασμός του για τους δασκάλους-οικονομολόγους. Κυριαρχούσαν οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες του Μαρξ και του Κέυνς. Σκέφτομαι επίσης τα μαθήματα του "Ιστορία Οικονομικών Θεωριών" στα αμφιθέατρα του πρώτου ορόφου και το βιβλίο του (το προσωπικό του αντίτυπο από τα χρόνια της Νέας Υόρκης) της Ρίμα, "Ιστορία της οικονομικής ανάλυσης" που μου το είχε δανείσει, διαθέσιμος να μοιραστεί, να κατευθύνει. Διαβάζω τα ποιήματα του και πάλι και τον χαιρετώ.
«Έφυγε» ένας Αγιασώτης της εκπαίδευσης
Γράφει: Χρηστίδου Βαγγελιώ
13/04/2010
Έφυγε από τη ζωή, τα χαράματα της περασμένης Παρασκευής και σε ηλικία 73 ετών, ο τέως πρύτανης, καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Μιχάλης Χατζηπροκοπίου.
Έχοντας γεννηθεί το 1937 στη Λέσβο και συγκεκριμένα στην Αγιάσο, όπου μεγάλωσε και πήγε σχολείο, ο Μιχάλης Χατζηπροκοπίου έφυγε για την Αθήνα το 1955, μόλις τελείωσε το γυμνάσιο και γράφτηκε στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών. Μετά το πτυχίο και τη θητεία του στο Στρατό, δούλεψε για ένα διάστημα στην «Πειραϊκή - Πατραϊκή» και από το 1965 στο ΚΕΠΕ.
Το 1967 έφυγε με υποτροφία στην Αμερική, προκειμένου να συνεχίσει τις σπουδές του. Πήρε το μάστερ και το διδακτορικό του στα οικονομικά από τα Πανεπιστήμια του Ρότσεστερ της Νέας Υόρκης και του State University of New York. Aφού δίδαξε για λίγο στις ΗΠΑ και τον Καναδά, το 1974 επέστρεψε στην Ελλάδα για να διδάξει αρχικά ως επισκέπτης καθηγητής στην Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή Θεσσαλονίκης (από το 1990 Πανεπιστήμιο Μακεδονίας), στην οποία το 1975 διορίστηκε, έχοντας εκλεγεί τακτικός καθηγητής στην έδρα της Ιστορίας Οικονομικών Θεωριών. Εκεί, ο Μιχάλης Χατζηπροκοπίου δίδαξε Ιστορία Οικονομικών Θεωριών, Οικονομική Ιστορία της Ευρώπης, Μικροοικονομική και Μακροοικονομική Θεωρία.
Διετέλεσε, επιπλέον, αντιπρύτανης (1978 - 1979 και 1991 - 1997), πρύτανης (1979 - 1980, 1982 - 1984 και 1997 - 2000) και προπρύτανης (1980 - 1981) στην Α.Β.Σ.Θ. και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, ενώ έγραψε βιβλία και πολλά άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά, συλλογικούς τόμους και πρακτικά επιστημονικών συνεδρίων.
Το 1998 δημοσίευσε την πρώτη του ποιητική συλλογή «Ορεινό Καταφύγιο - Ταξίδι», την οποία ακολούθησε η δεύτερη συλλογή ποιημάτων του με τίτλο «Τα σύννεφα του Αραράτ», το 2004.
Ένα «ελεύθερο πνεύμα»
Ο Μιχάλης Χατζηπροκοπίου, πατέρας μιας κόρης και δυο γιων, που περνούσε τα καλοκαίρια του στη γενέτειρά του την Αγιάσο, αντιμετώπιζε το τελευταίο διάστημα σοβαρό πρόβλημα υγείας. «Έφυγε», τελικά, νωρίς το πρωί της περασμένης Παρασκευής σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης όπου νοσηλευόταν τις τελευταίες μέρες, έχοντας δίπλα του τα μέλη της οικογένειάς του.
Σύμφωνα με παλιούς του συνεργάτες, υπήρξε ένα «ελεύθερο πνεύμα», «ένας πολύ καλός άνθρωπος και συνεργάτης, από τον ανώτερο μέχρι τον κατώτερο υπάλληλο», χαρακτηριστικά με τα οποία εξάσκησε και τα καθήκοντά του ως αντιπρύτανης, πρύτανης και προπρύτανης της Α.Β.Σ.Θ. και του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Η κηδεία του τελέστηκε το μεσημέρι του περασμένου Σαββάτου στον Ιερό Ναό του Ευαγγελιστή Μάρκου, στη Θέρμη της Θεσσαλονίκης.
http://www.emprosnet.gr/Current/?EntityID=a6a997bf-b65d-4605-843f-16dda52f86ec